Het “Schutteboek” (kasboek) van de schutters Compagnie Oirsbeek begint bij het jaar 1848.
Tijdens de heroprichting van de Compagnieën Oirsbeek en Doenrade in 1848 is koster Leonard Joseph Arets “schuttemeester” (penningmeester). Hij heeft de financiële afwikkeling gedaan bij de scheiding tussen de beide compagnieën na een onderling meningsverschil tussen de officieren. De in- en uitgave en “inlaaglijst” (contributielijst) beginnen eerst in het jaar 1856. Arets bleef schuttemeester tot 1858 want in 1859 wordt als “schuttemeester” genoemd Jean Doljé.
Uit het “schutteboek” (kasboek) van het jaar 1859
Na meer als 35 jaar schuttemeester te zijn geweest van de Schutterij St. Lambertus overleed de van beroep, landbouwer, Jean Gerard Doljé, op 25 maart 1894 te Oirsbeek op 66-jarige leeftijd. Toen werd zijn taak in 1894 overgenomen door veldwachter Pieter Jozef Kusters, in 1899 door Jos (Godefriedus Joseph) Beugels, welke zich in 1903 bedankt als schuttemeester. Vanaf 1904 werd het schutte-meesterschap overgenomen door smid Henri Bus, tot hij zich bedankt op 23 juli 1911. Ook was hij vanaf 1905 penningmeester en vanaf 1908 secretaris van de Fanfare St. Gerlachus. Hij wist als smid (zakenman) om te gaan met het verwerken van rekeningen. Het kasboek wordt ieder jaar gecontroleerd en goed gekeurd door de “schutteraad” ( het bestuur).
We hebben vanaf 1856 tot 1911 het “Schutteboek” (kasboek) door gespit om te achterhalen wanneer de Oirsbeekse schutterij haar eerste officiële schuttersfeest heeft georganiseerd.
Het eerst schuttersfeest waar aan de schutterij na de heroprichting in 1848 deelneemt, is op maandag 1 september 1856 tijdens de St. Rosakermis te Sittard, georganiseerd door de Handboogschutterij Amicitia.
EERSTE SCHUTTERSFEEST OP KERMISMAANDAG 10 JUNI 1895 AFGELAST
In een vergadering gehouden op maandag 7 december 1894 van het bestuur en de werkende leden van het Schuttersgezelschap St. Lambertus, werd met algemene stemmen besloten om op kermismaandag 10 juni 1895 een groot internationaal schuttersfeest te organiseren in Oirsbeek.
Limburger Koerier 15 december 1894
Alle schuttersgezelschappen uit de buurt werden aangeschreven om zich aan te melden om deel te nemen aan het schuttersfeest. We zien een uitgave van f. 1,19 aan postzegels.
Op 11 mei 1895 werd via de Limburger Koerier nog een oproep gedaan aan de schutters-gezelschappen dat zij zich tot 15 mei nog kunnen aanmelden.
Limburger Koerier 11 mei 1895
Op maandag 27 mei 1895 wordt nog gemeld in het Provinciaal Nieuws dat het aantal, dat willen deelnemen aan het schuttersfeest op kermismaandag 10 juni 1895, niet meer dan 10 a 12 bedragen. Toch is het bestuur verzekerd dat bij gunstig weer het feest ten volle zal slagen.
Maar op vrijdag 31 mei 1895 moet het bestuur met verdriet melden, dat niet meer dan een tiental schutterijen zullen deelnemen. Daarom heeft het bestuur besloten om het aangekondigde schuttersfeest niet te houden.
Limburger Koerier 1 juni 1895
EERSTE OFFICIEEL GROOT INTERNATIONAAL SCHUTTERSFEEST OP KERMISMAANDAG 8 JUNI 1903 TE OIRSBEEK
Limburger Koerier 6 juni 1803
Op 6 juni 1903 wordt in de Limburger Koerier gemeld dat er een groot Internationaal Schuttersfeest wordt gehouden te Oirsbeek door de Schutterij St. Lambertus. Hier zouden 27 gezelschappen aan deelnemen, maar volgens de opgave zijn het er maar 25.
De deelnemende gezelschappen zijn:
1. Oirsbeek, Schutterij St. Lambertus, pres. J. Beckers, secr. Jos Beugels.
2. Oppeven-Oirsbeek, Toneelclub Kunst en Vriendschap, pres. X. Beltgens, secr. Jos Phlippen.
3. Amstenrade, Schutterij St. Gertrudis, pres. A. Royen.
4. Bingelrade, Schutterij St. Lambertus, pres. Leo Mertens, secr. Schils.
5. Brunssum, Schuttersgezelschap St. Pieter en Paulus (Jongelingsvereniging) secr. M. Palmen.
6. Born, Koninklijke Schutterij St. Martinus, secr. Widdershoven.
7. Doenrade, Schutterij St. Barbara (St. Michael), secr. W. Smeets.
8. Douvergenhout, Schutterij St. Clemens, pres. E. Lienaerts, secr. J. Douven.
9. Eis, Koninklijke Schutterij St. Sebastianus, generaal P. Bastiaans, secr. Jos Mertens.
10. Hoensbroek, Schutterij St. Sebastianus, secr. J.R. Willems.
11. Heerlerheide (Heerlen), Koninklijke Schutterij St. Sebastianus, secr. P.J. Custers.
12. Jabeek, Konink. Schutterij St. Gertrudis, erevoorz. J. Schoffelen burgem. secr. J.P. Mengelers.
13. Limbricht, Schutterij St. Salvius, pres. P.S. Vaessen, secr. N. Janssen.
14. Munstergeleen, Schutterij St. Pancratius, pres. Voods, secr. Keulers.
15. Nuth, Schutterij St. Bavo, pres. J.A. Bruls.
16. Nieuwstadt, Schutterij Broederschap van St. Jan, secr. P. v/d Bergh.
17. Puth-Schinnen, Fanfare St. Caecilia, pres. A. Diederen, secr. Ch. de Wit, direct. Arn. Diederen
18. Puth-Schinnen, Koninklijke Harmonie St. Caecilia, pres. P. Diederen, direct. P. Th. Diederen.
19. Schinnen, Schutterij St. Sebastianus, pres. Aug. Reinaerts, secr. Jos Diederen.
20. Spaubeek, Koninklijke Schutterij St. Laurentius, pres. P.J. Jotten, secr. P.H. Moonen.
21. Schaesberg, Schutterij St, Hubertus, pres. Alex Roberts, secr. P. Jongen.
22. Strucht (Schin op Geul), Schutterij St. Maritius, pres. J.P. Lavalle, secr. H. Bemelmans.
23. Schinveld, Schuttersvereniging St. Eligius, pres. Buysers.
24. Thull-Schinnen, Koninklijke Schutterij St. Hubertus, gener. Leon Pijls, secr. Aug. Beckers.
25. Vaesrade-Nuth, Koninklijke Schutterij St. Martinus, gener. M. America, secr. H. Ritzen.
Wedstrijden:
1. Schietwedstrijden der schutterijen onderling. 1e prijs 100 frs., 2e prijs 60 frs., 3e prijs 40 frs., 4e prijs 30 frs. Hieraan kan iedere schutterij met 3 van haar beste schutters tegen een betaling van 12½ francs deelnemen.
2. Algemene schietwedstrijd. 1e prijs 50 frs., 2e prijs 35 frs., 3e prijs 25 frs., 4e prijs 15 frs. Hieraan kan iedere schutter deelnemen tegen betaling van 5 francs per nummer dat recht geeft op 6 schoten.
3. Exerceren: Aan de schutterijen, die het beste in de wapenhandel geoefend te zijn: 1e prijs een verguld zilveren medaille, 2e prijs een zilveren medaille, beiden geschonken door de jongedochters van Oirsbeek en Gracht.
Diverse prijzen: 1e prijs een zilveren medaille aan de talrijkste vereniging; 2. idem aan de verstkomende schutterij; 3. idem aan de schutterij, die de beste houding in de optocht houdt; 4. idem aan de best manoeuvrerende tamboer-majoor, gegeven door de toneelclub te Oppeven; 5. idem aan de beste tamboer; 6. idem aan de beste commandant; 7. een prachtige herinneringsmedaille aan iedere deelnemende schutterij, fanfare of harmonie en zanggezelschap, terwijl de beste schutter op de schietwedstrijd van de schutterijen onderling een uiterst prachtig erekruis zal ontvangen, geschonken door onze oud-dorpsgenoot, den weledele heer Guillaume Deumens. (wel bekende kerkschilder wonende te Venlo, hij overleed daar in 1908).
Feestregeling: In de vooravond aankondiging van het feest door kanongebulder. Ontvangst van de deelnemende gezelschappen van 12.00 – 2.00 uur in de namiddag in de feestweide op het kiosk, alwaar aan heren presidenten, koningen en secretarissen de erewijn zal worden aangeboden, en waar de presidenten een nummer trekken, in welke volgorde zij de optocht door het dorp dienen mee te maken. In dezelfde volgorde dient ook geschoten te worden. Na de optocht zal het Reglement vanaf de kiosk worden voorgelezen en zal onmiddellijk met de schietwedstrijd een aanvang genomen worden.
Algemene bepalingen: Elke deelnemende schutterij moet bestaan uit minstens 14 leden en voorzien zijn van een vogel (koning), vaandel en trom. Het kaliber der geweren mag niet hoger zijn dan 20 millimeter. Niemand mag voor meer dan een gezelschap schieten. Eventuele geschillen zullen door de regelings commissie en de commissie van het feest gevend gezelschap worden beslist. De feest gevende schutterij zal aan geen der wedstrijden deelnemen.
Leden van de feestcommissie: president Jan Beckers: penningmeester: Henri Bus, koning: Jan Mengelers, kolonel: Henri Roberts, 1e kapitein: Jozef Bus, 2e kapitein: Hendrik Zelissen, 1e luitenant: Jacob Deby, 2e luitenant: Jan Ritzen, schepen: Hendrik Peulen, schepen: Jan Mathijs Beugels, 55 jaar lid; Joseph Beugels secretaris.
Leden van de ere-commissie: Fr. P. Diederen, burgemeester: G. Peuskens, wethouder; Fr. J. Mannens, wethouder: J. Habets, raadslid; Frans Fleischeuer, raadslid; W. Smeets, raadslid; J. Leon. Hensgens, raadslid; L.J. Hennen, gemeente secretaris.
Leden van de regelingscommissie: cand. notaris, Gabriel Beckers; W. Knops; Xavier Beltgens; Jos Jeurissen; Jos Speckens; Jos Dortants; Jan Janssen (molenaar); Hubert Haeren en Th. Keulen.
De Oirsbeekse Schutterij St. Lambertus telde precies 70 leden, zelfs pastoor Antoon Schmitz was lid van de schutterij en betaalde aan inleggeld (contributie) van 1,20 frs. President Jan Beckers betaalde geen inleggeld maar gaf een ton bier elk jaar.
ENKELE VERMELDINGEN UIT HET “SCHUTTEBOEK” (KASBOEK)
Uit het schutteboek enkele inkomsten:
Van de jonge dochters van Oirsbeek 4,50 frs.
Van het concoursschieten 74,40 frs.
Inkomsten deelnemende schutterijen 84,00 frs
Pacht buffet door van den Heuvel 74,00 frs
Inkomsten van de proefstang 7,44 frs.
Inkomsten aan entrees 92,40 frs.
Uit het schutteboek (inkomsten)
Uit het schutteboek enkele uitgaven:
Aan de gemeente voor vergunning 2,50 frs.
Aan de Harmonie van Puth 18,00 frs
Aan de Fanfare van Puth 12.00 frs.
Aan Thomassen Maastricht voor medailles 49,80 frs.
Aan prijzen voor de schutterijen 105,60 frs.
Aan concoursschieten 60,00 frs.
Totale inkomsten van dit schuttersfeest was 408,24 frs.
Totale uitgave bedroegen 353,86 frs
---------------------------
Er bleef totaal netto over 55,38 frs.
Uit het schutteboek (uitgaven)
HET SCHUTTERSFEEST OP KERMISMAANDAG 8 JUNI 1903
Het is zover, op maandag 8 juni wordt het groot internationaal schuttersfeest gehouden te Oirsbeek. Omstreeks 3.00 uur trokken de verschillende verenigingen met de feestvierende Schutterij St. Lambertus aan het hoofd door de Oirsbeekse straten naar de feestweide. Daar las president Jan Beckers het regelement voor, waarop het schieten begon. De harmonie en fanfare van Puth-Schinnen brachten van tijd tot tijd enige mooie muziekstukken ten gehore. De prijzen uitgereikt door de commissie werden behaald als volgt:
Beste houding in de optocht: 1e prijs Schutterij St. Clemens, Merkelbeek (zilveren medaille)
Exerceren: 1e prijs Schutterij St, Sebastianus, Schinnen. (verguld zilveren medaille), 2e prijs Schutterij St. Clemens, Merkelbeek (zilveren medaille).
Talrijkste vereniging 58 leden: Schutterij St. Sebastianus Schinnen.
Best manoeuvrerende tamboer-majoor: ere-prijs Schutterij St. Sebastianus Schinnen, 1e prijs Schutterij St. Hubertus Thull-Schinnen.
Beste tamboer: ere-prijs Schutterij St. Hubertus Thull-Schinnen, 1e prijs Schutterij St. Martinus Vaesrade-Nuth.
Beste commandant: 1e prijs Schutterij St. Mauritius Strucht (Schin op Geul).
Prijsschieten der schutterijen onderling: 1e prijs 100 frs., Schutterij St. Sebastianus Schinnen, met 7 punten, 2e prijs, 60 frs., Schutterij St. Martinus Born, met 6 punten; 3e prijs 40 frs., Schutterij St. Mauritius Strucht, met 6 punten (bij kaveling), 4e prijs, 20 frs., Schutterij St. Hubertus Thull-Schinnen met 5 punten. Het erekruis werd behaald door schutter Lahaye, uit Strucht.
De prijzen bij de algemene schietwedstrijd werden gewonnen door:1e prijs 50 frs., Leo Meertens, Bingelrade, 2e prijs, 35 frs., a Campo, Bingelrade, 3e prijs 25 frs., van Kleef, Born, 4e prijs 15 frs., van Valkenberg, Hulsberg.
Op 18 juni 1903 brengt de feest gevende vereniging volgens de Limburger Koerier nogmaals dank aan het Edel Achtbare gemeentebestuur, aan de heren van de regelingscommissie, aan de toneelclub aan president een secretaris, in een woord, aan allen die het feest hebben helpen opluisteren.
Limburger Koerier 18 juni 1903
Oirsbeek, 15 december 2021
Door archivaris van de Koninklijke Schutterij St. Lambertus, Wim Douven
Geraadpleegde Bronnen
1. Archief Koninklijke Schutterij St. Lambertus,
2. Schutteboek ( kasboek) schutterij,
3. Limburger Koerier, 15 december 1894,
4. Limburger Koerier, 11 mei 1895,
5. Limburger Koerier, 1 juni 1895,
6. Limburger Koerier, 6 juni 1903,
7. Limburger Koerier, 10 juni 1903,
8. Limburger Koerier, 18 juni 1903.