32. Tamboer-Maitre, zo vader zo zoon ?

Er is al veel gepubliceerd over “Thieske van Austroa”. Pieter Mathijs Heuts leefde van 1853 tot 1933 te Amstenrade. Hij was ruim 60 jaar lid van de schutterij St.-Gertrudis te Amstenrade. Eerst als geweerdrager en later als tambour-maître. Als tambour-maître won hij vele prijzen. In al zijn bescheidenheid stond “Thieske Heuts” altijd paraat voor zijn dorpsgenoten als deze hem nodig hadden. Ook werkte hij als dagloner regelmatig op Kasteel Amstenrade bij graaf Arthur d’Ansembourg. Daarom staat: “Thieske” symbool voor alle mensen (vrijwilligers) welke in de gemeenschap van Amstenrade onbaatzuchtig “de kar” trokken en nog trekken. Eigenlijk hoort in iedere gemeente een dergelijk standbeeld thuis als symbool voor alle vrijwilligers.

Er komt van “Thieske” een bronzen standbeeld op een sokkel, geplaatst op de hoek van het Raadhuisplein nabij de Reinaert Kliniek. Het beeld wordt ontworpen door beeldende kunstenaar Pierre Habets van  Flow Art kunsteducatie te Schinnen. Pierre Habets is geen onbekende. Hij is ook de ontwerper en vervaardiger van de beeldengroep “Ontmoeting in Schinnen” geplaatst voor het gemeentehuis. Voor een van deze beelden de “sjöt” stond voorzitter Jos Palm van de Koninklijke schutterij  St.-Lambertus van Oirsbeek model. 
Het beeld van “Thieske” zal onthuld worden op 22 september 2013 precies 160 jaar na zijn geboorte.

Wat heeft het beeld van “Thieske” nu te maken met de Oirsbeekse schutterij?

Tijdens een vergadering van het stichtingsbestuur van “Thieske van Austroa” in het café van Jan van Cep Roberts ging het over, wie moet er figureren, (look-alike) voor  “Thieske” tijdens de “Thieskes” wandelingen en bij het Oranjefeest op de cour van het kasteel. Op dat moment komt Jos Debije het café binnen en zegt Jan van Cep Roberts: “doa kump Thieske bénne”. Zo staat nu de vrachtwagenchauffeur Jos Debije zo spontaan als hij is als figurant voor “Thieske”. Door Paul Roberts werd een uniform uit de tijd van “Thieske” omstreeks 1925 op de kop getikt hetwelk door de Amstenraadse schutterij in die tijd gedragen werd. Het uniform werd vol gehangen met de nodige medailles, behaald door een tambour-maître. Pieter Roberts construeerde de tamboerstok, vol met deuken en versierd met kwasten. Jos Debije werd op de een van de andere dag “figurant” tambour-maître zonder schutterij.
U begrijpt het al, Jos stamt uit de beroemde schuttersfamilie Debije uit Oirsbeek.

                               
foto van Jos Debije als Thieske              &             foto van Pierre Debije

Jos Debije werd geboren te Oirsbeek als zoon van mijnwerker Pieter Hubertus (Pierre) Debije en Maria Mathilde Hankmann.
Jos is meer als 13 jaar tamboer geweest bij de schutterij St.-Johannes & Clemens te Merkelbeek. Zijn vader Pierre Debije wonende te Klein-Doenrade werd als 12-jarige knaap samen met zijn broers Hub en Math in 1938 lid van de Oirsbeekse schutterij. Hij werd ingedeeld bij het trommelkorps als tamboer. In het jaar 1946 sloeg Pierre de dikke trom en in 1950 volgde hij Gunther Schmeets op als tambour-maître. Op de foto boven van Pierre Debije is hij te zien tijdens een aubade (muziekhulde) die de schutterij bracht op zondag 8 maart 1951 aan de president directeur van de Nederlandse Staatsmijnen in Limburg, de heer Hendrik Wemmers die tot minister van Verkeer en Waterstaat is benoemd, wonende in de “Villa Zonnekamp” gelegen aan de Molenweg te Oirsbeek. We zien Pierre in een geheel nieuw uniform dat eigenlijk op tweede paasdag 26 maart 1951 aan de Oirsbeekse bevolking zou worden getoond. De uniformen van de schutterij werden gemaakt door kleermaker Math Geurten, toen wonende te Klein-Doenrade.
Het uniform is nog geheel “blank” zonder medailles. In 1959 bedankte Pierre zich als lid van de schutterij en werd de tamboer-maîtrestok overgenomen door Hans Alzer. Pierre was een verdienstelijk tambour-maître, zo won hij de eerste medaille, een tweede prijs op een vrij-schuttersfeest georganiseerd door de schutterij St.-Sebastianus te Puth op zondag 6 september 1950. We zullen een kleine greep doen uit de lijst van gewonnen prijzen als tambour-maître: 3e prijs OLS te Rottem (B) 1952, 2e prijs ZLF te Heerlen 1952, 3e prijs OLS te Oler-Grathem 1955, 1e prijs O.L.S. te Beesel 1957, en niet te vergeten de vele eerste prijzen behaald bij de bondsschuttersfeesten.
Als men de tambour-maîtres heden ten dagen ziet, zijn ze geheel uitgedost met accessoires o.a. een sjerp, kleine sabel, grote leren handschoenen en een beremuts (kolbak) op hun hoofd.
Pierre Debije overleed op 17 mei 2002 in het Atriumziekenhuis te Heerlen op 77-jarige leeftijd. Frappant detail, vanaf 1996 is neef Hans Debije tot heden de tambour-maître van de Oirsbeekse schutterij.

juli 2013
Archivaris Wim Douven