HET WEL EN WEE VAN DE SCHUTTERIJ ST.-LAMBERTUS TIJDENS DE TWEEDE WERELDOORLOG 1940 – 1945 (deel 2)
1943
Dit jaar was het zeer rustig gesteld met de activiteiten binnen de schutterij.
Op kermismaandag 21 juni had de schutterij een hoogmis (fl.5,95) en aansluitend werd bij café’ de Wed. Deumens voor fl. 4,- gedronken.
In de avonduren van 16 november 1943 wordt de gemeente secretaris, oud voorzitter en generaal en huidige erevoorzitter van de schutterij Gerard Fleischeuer gearresteerd door de Duitse “Sicherheitspolizie” (SiPo). Hij komt om in het concentratiekamp te Dachau.
Aan Gerard Fleischeuer zal ik een apart artikel wijden.
1944
Het jaar 1944 is een zeer rustig jaar met geen enkele activiteit van de schutterij. Het zijn enkel uitgaven voor cadeaus aan de leden.
Op kermiszondag 17 september wordt Oirsbeek omstreeks 16.00 uur bevrijd.
Amerikaanse Sherman-tanks van het 2e bataljon Take Force 2 van het 67 Regiment van de tankcolonne “Hell on Wheels” van de “Old Hickory-divisie” trekken Oirsbeek binnen. Het was een echte opluchting voor de Oirsbeekse bevolking, waarna natuurlijk feestvreugde ontstond.
1945
Op zondag 22 juli heeft de schutterij St. Lambertus deelgenomen aan het schuttersdefile op de Amerikaanse begraafplaats te Margraten.
De Zuid-Limburgse Schutters hebben in een indrukwekkende plechtigheid dank en hulde gebracht aan de gesneuvelde bevrijders, die op het Amerikaans kerkhof begraven liggen. Niet minder dan 34 verenigingen waaronder de schutterij van Oirsbeek aangesloten bij de Zuid Limburgse Schuttersbond en zijn harmonieën hebben in een kilometerlange stoet op het heldenkerkhof gedefileerd. Er werden 40 kransen gelegd, ontroerende woorden gesproken door de bondsvoorzitter de heer J. Sluysmans en de geallieerde volksliederen werd ten gehore gebracht.
(volgens Limburgs Dagblad van dinsdag 24 juli 1945)
Prentje van Margraten
(in het bezit van de schrijver)
Het vervoer van de schutterij naar Margraten ging met twee vrachtwagens voorzien van een huif en zitbanken. Een vrachtwagen was van de erevoorzitter Adam Boesten. Ook gingen enkele bloemenmeisjes mee die bloemen legden op enkele graven. De kosten van het vervoer naar Margraten bedroeg fl. 120,- waarvan fl. 78,50 werd terug betaald.
Op zondag 29 augustus hield de Fanfare St. Gerlachus een groot volksfeest waar de schutterij ook aan deelnam. Op de feestweide werd door het bestuur een rondje drank gegeven wat de schuttekas fl. 4,25 kostte.
Op woensdag 15 augustus, feest van O.L. Vrouw ten Hemelopneming vond na vijf jaar bezetting weer voor het eerst het koningsvogelschieten plaats aan de Molenweg. Het was niet zoals gebruikelijk op Hemelvaartsdag 10 mei. In de advertentie van de krant wordt de schutterij St. Sebastianus genoemd.
Limburgsch Dagblad van zaterdag 4 augustus 1945
De vogel werd afgeschoten door de 20 jarige Edmond Jr. (Mon) Beugels. De schutter die na Edmond volgde was Jacob Debije, hij hoefde helaas niet meer te schieten.
Mon is de zoon van aannemer Edmond Beugels de latere erevoorzitter van de schutterij. Edmond Jr. nam zijn 23-jarige ongehuwde zus Berty Beugels als koningin aan zijn zijde.
Limburgsch Dagblad van zaterdag 18 augustus 1945
Op vrijdag 31 augustus werd een groot Oranjefeest gehouden als dankzegging voor de verkregen vrede. De schutterij mocht hier aan niet ontbreken.
Limburgsch Dagblad van donderdag 30 augustus 1945
Op zondag 14 oktober wordt de nieuwe parochieherder de Z.E. Heer M. Wolfs tot pastoor van Oirsbeek ingehaald en geïnstalleerd. Hierbij waren alle Oirsbeekse verenigingen aanwezig waaronder ook de schutterij.
Limburgsch Dagblad van zaterdag 13 oktober 1945
Op zondag 18 november werd een groot schuttersbal georganiseerd door de schutterij in zaal Jos Roberts aan de Provinciale weg. De afgelopen oorlogsjaren waren alleen maar uitgaven en geen inkomsten zodoende moest de schuttekas wat bijgevuld worden. Het schuttersbal had een batig saldo van fl. 338,58
Limburgsch Dagblad van zaterdag 17 november 1945
Op zaterdag 5 mei 1945 ondertekenen de Duitsers de capitulatie in Hotel De Wereld te Wageningen en de Tweede Wereldoorlog is voor Nederland afgelopen en de balans kan opgemaakt worden.
Oirsbeek blijkt de bezettingsjaren rustig te zijn doorgekomen. Volgens rapporten van de burgemeester bleef de gemeente vrij van schade bij de inval van de Duitse troepen in mei 1940. Ook de inwoners zijn deze jaren rustig en zonder schade doorgekomen. Af en toe speelden zich luchtgevechten af boven de gemeente. Bij de staking in de mijnen in mei 1943 sloten alle mijnwerkers uit Oirsbeek zich aan.
Zo te zien gingen de activiteiten van de schutterij “ondergronds” verder. Het een jaar meer als het andere jaar. Maar we kunnen concluderen dat de schutterij als vereniging na de oorlog sterker en standvastiger te voorschijn is gekomen.
Oirsbeek, juni 2011
Wim Douven
Archivaris.